نسخ از دیدگاه شیخ طوسی
Authors
abstract
یکی از مباحث جدی و اساسی علوم قرآنی بحث نسخ در قرآن است. اهمیت این بحث را از روایات ائمه (ع) که در این باره رسیده می توان فهمید.این مقاله، نسخ در قرآن را از دیدگاه شیخ طوسی (ره) با استفاده از دو کتاب « التبیان فی تفسیر القرآن» و « العده فی اصول الفقه» ایشان مورد بررسی قرار داده است. نسخ در قرآن بر سه قسم قابل تصور است: نسخ حکم بدون لفظ، نسخ لفظ بدون حکم، نسخ حکم و لفظ با هم نسخ حکم بدون لفظ بدین معناست که آیه ای در قرآن ثابت است ولی مفهوم و مفاد تشریعی آن منسوخ گردیده و عمل به آن جایز نیست.از دیدگاه علمای شیعه تنها همین نوع نسخ است که در قرآن جایز است و دو قسم دیگر به تحریف قرآن می انجامد و باطل است. شیخ طوسی برای هر کدام از ناسخ، منسوخ و نسخ شرایطی ذکر کرده است. از جمله شرایط ناسخ اینکه باید منفصل و متأخر از منسوخ بوده و امری قطعی و علمی باشد نه ظنی. و از شرایط کلی نسخ نیز اینکه در احکام شرعی و تکلیفی جاری می شود و نه در احکام عقلی و تکوینی. مرحوم شیخ وقوع نسخ را در امر و نهی و یا در خبری که متضمن امر یا نهی است صحیح می شمارد. همچنین ایشان نسخ کتاب به کتاب و سنت به سنت را در صورتی که از نظر دلالت مساوی باشند جایز می شمارد.همین طور نسخ کتاب به سنت و سنت به کتاب را در صورتی که سنت خبر مقطوع و متواتر باشد جایز می داند. شیخ طوسی برای شناسایی ناسخ و منسوخ دو راه برشمرده است : 1- ناسخ با دلالت لفظی دلالت بر نسخ کند. 2- ناسخ از جهت معنا اقتضای نسخ داشته باشد.
similar resources
بررسی دیدگاه شیخ طوسی در تفسیر آیاتِ "علم حادث"
چکیده یکی از مباحث مهم فلسفه و کلام اسلامی، مبحث علم الهی است. علم از صفات ذاتی خداوند است که همه معلوم‌ها را به طور مطلق، و بدون هیچ قید و شرطی دربرمی‌گیرد. آیات پرشماری نیز در قرآن کریم با علم خداوند و گستره و خصوصیات آن ارتباط دارند. از آن جمله آیاتی است که علم خداوند را بر حصول شرط یا پدیدار شدن حالتی متوقف می‌کند. بنابراین مفسِّر قرآن، به پیروی از اصول و مبانی اعتقادی باید از ظاهر این آیات ...
full textبررسی تطبیقی مبانی تفسیری شیخ طوسی و فخر رازی و تاثیر آن در موضوع نسخ
فخر رازی و شیخ طوسی گرچه به لحاظ کلامی دارای دو خاستگاه فکری‌اند اما با توجه به رویکرد عقل گرایانه خود در تفسیر در قلمرو نسخ دارای دیدگاه‌های خاصی‌اند این رویکرد عقل گرایانه برخاسته ازمبانی تفسیری این دو مفسر بزرگ مسلمان است. مبانی تفسیری که در حکم پیش فرض ها و اصول بنیادین مفسرآن قرآن است، در نحوه کیفیت تفسیری مفسر بازتاب می یابد. صرف نظر از جنبه‌های گونه گون مبحث نسخ - که از دیرباز محل بحث م...
full textبررسی تطبیقی حکم نکاح متعه از دیدگاه شیخ طوسی و ابوحنیفه
شیخ طوسی نکاح متعه را با تمسک به دلایلی از قرآن و سنت جایز، صحیح و حلال دانسته و قائل به اجماع امامیه بر حلیت آن می باشد، از این رو همه احکام نکاح دائم را در مورد نکاح متعه صادق دانسته و بر این باور است که این نوع ازدواج گرچه از نظر آثار حقوقی با ازدواج دائم فرق هایی دارد، اما از نظر احکام هیچ گونه فرقی جز در مسئله «محدود بودن مدت» با آن ندارد. در این نوع ازدواج، مرد و زنی که ازدواج آن ها با هم...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنیجلد ۱۳، شماره ۴۹-۵۰، صفحات ۲۹۸-۳۳۳
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023